Jak Wygląda Proces Warzenia Piwa
To, że piwowarstwo jest sztuką chyba nikt nie ma wątpliwości. Samo słowo piwowarstwo oznacza tyle co sztuka warzenia piwa. Inaczej można też mówić browarnictwo.
Ale znaczenie jest dokładnie takie samo. I chociaż domowe warzenie piwa, czy też piwowarstwo domowe, jest bardziej zajęciem hobbystycznym to ciągle jest ono sztuką.
A przynajmniej tym być powinno.
No bo czy jest coś bardziej przyjemnego niż łyk doskonale uwarzonego piwa? Dopiero wtedy kiedy człowiek spróbuje tych naprawdę dobrych piw, warzonych z pasją, wie, że ma styczność ze sztuką.
I jestem tu absolutnie poważny. To dokładnie taka sama sprawa jak z jedzeniem.
Możemy zjeść w jednej z popularnych sieciówek i będzie ok, ale gdy zjemy coś wyszukanego, wykwintnego, ekskluzywnego wtedy doceniamy piękno sztuki kulinarnej.
W przypadku piwa widać to jeszcze dosadniej.
W przypadku jedzenia mamy cały ogrom dostępnych składników i możliwych kombinacji, aby zachwycić klienta. Natomiast, w przypadku piwa każdy dysponuje tak naprawdę tym samym.
Każdy ma dostęp do tych samych czterech składników i to jaki będzie efekt końcowy zależy tylko i wyłącznie od niego. Od kogoś kto dumnie może się nazywać piwowarem.
Wszyscy znamy smak sklepowego piwa, ale każdy kto próbował alternatyw wie o czym mówię.
Jak jednak wygląda proces warzenia piwa? To nie dla wszystkich jest takie oczywiste. Dlatego w tym właśnie artykule znajdziesz informacje dotyczące składników, sprzętu oraz samego procesu warzenie piwa.
Gotowy? No to zaczynamy!
Niezbędne Składniki do Warzenia Piwa
Myślę, że każdy z nas zna te składniki doskonale i nie będzie tu żadnego zaskoczenia. Niezbędnymi składnikami do warzenia piwa są oczywiście woda, słód, chmiel i drożdże.
Te ostatnie są często pomijane, chociaż bez nich tak naprawdę nie byłoby niczego. Co najwyżej słodko-gorzka herbatka. Niezbyt smaczna zresztą. Nie polecam.
Chmiel do Piwa
Patrząc na etykiety piw sklepowych często możemy odnieść wrażenie, że chmielu też tam nie ma.
To z kolei prowadzi do wielu teorii spiskowych mówiących o tym, że w tym czy w tamtym piwie chmielu nie ma. Lub co gorsza, że goryczka jest nadawana bydlęcą żółcią.
Jedno i drugie to oczywiście absolutny nonsens. Chmiel w piwie jest zawsze, ale nie zawsze w takiej postaci w jakiej go sobie wyobrażamy. Praktycznie nigdy nie są to świeże szyszki.
Te dostępne są tylko przez kilka tygodni w roku.
Dodatkowo ich aromat szybko się ulatnia, nie są zbyt wdzięczne w przechowywaniu. Częściej, chociaż także niezwykle rzadko są to po prostu suszone szyszki chmielu.
Nie jest to jednak rozwiązanie optymalne.
Zdecydowanie częściej stosuje się granulat. Nie jest to nic innego jak po prostu zgniecione i sprasowane suszone szyszki chmielu.
Na szeroką skalę przemysłową wykorzystuje się koncentrat.
Jest to zwyczajnie ekstrakt z chmielu o żółtawej barwie. Zapewne stąd wzięły się legendy o bydlęcej żółci. Ze względu na wygodę i łatwość przechowywania wykorzystywany przez duże browary.
Ale jest pewne ale. Koncentraty nadają się tak naprawdę tylko do nadawania goryczki. Próżno szukać w nich aromatów. Stąd też wszystkie sklepowe piwa smakują mniej lub bardziej podobnie.
To również dlatego większość sklepowych piw to goryczkowe lagery oraz pilsy.
Pozostałe rodzaje piw nie są tak wdzięczne w optymalizacji produkcji i wymagają znacznie większych nakładów pracy. Muszą być one przygotowywane tradycyjnie.
Jednocześnie oznacza to, że istnieją lagery dobre w smaku. Ale muszą one pochodzić od tak zwanych browarów rzemieślniczych.
Tylko wtedy możemy dostać bardziej bogaty smak.
Lub musimy je sobie uwarzyć sami.
Słód Piwowarski
Trochę się rozpisałem na temat chmielu, więc o kolejnych składnikach spróbuję napisać krótko, węzłowato i na temat. Słód jest bazą naszego piwa i dlatego też mamy różne rodzaje słodów.
Główny podział to słody jęczmienne, pszeniczne oraz żytnie.
W ramach słodu żytniego wyróżniamy słód jasny, karmelowy oraz czekoladowy. Podobnie jest w przypadku słodu pszenicznego: jasny, ciemny, czekoladowy oraz carawheat (karmelowy)
Natomiast jeśli chodzi o słody jęczmienne to tu zaczyna się prawdziwa jazda:
- Pilzneński
- Pale ale
- Monachijski (jasny i ciemny)
- Wiedeński
- Aroma EBC
- Biscuit
- Abbey malt
- Brown
- Cała gama słodów karmelowych
- Cała gama słodów palonych
- Cała gama słodów czekoladowych
- Cała gama słodów czarnych
- Cała gama słodów barwiących
- Zakwaszający
- Palony
- wędzony
Więcej o każdym ze słodów możesz poczytać pod tym linkiem.
Drożdże Piwowarskie
Jeśli chodzi o drożdże to teoretycznie tutaj sprawa jest banalnie prosta. Mamy drożdże dolnej fermentacji i drożdże górnej fermentacji. Te pierwsze są wykorzystywane przy produkcji lagerów.
Te drugie z kolei do wszelkiego rodzaju ale. Więcej o dolnej i górnej fermentacji możesz dowiedzieć się z tego artykułu, wszystko jest tam dokładnie opisane.
Jednakże sprawa nie jest taka prosta.
Albo może inaczej. Sprawa może być bardziej wyrafinowana i możemy dobierać różne drożdże, które dodatkowo pomogą nam podbić różne doznania smakowe.
Jak zatem widać są drożdże i drożdże. Oczywiście, na własny użytek wystarczą nam drożdże kupione w internecie. Ale w przypadku browarów rzemieślniczych jest to nieco bardziej złożone.
Smak piwa zależy w dużym stopniu od tego czym są one żywione oraz jak są przechowywane.
Zestaw do Warzenia Piwa
Kiedy już mamy wszystkie składniki możemy przystąpić do kompletowania potrzebnych narzędzi. Mówiąc inaczej do uwarzenia piwa potrzebujemy konkretnych narzędzi.
Podstawowy zestaw do warzenia piwa powinien zawierać:
- Garnek
- Fermentor
- Waga kuchenna
- Termometr
- Kapslownica i kapsle
- Filtrator
Ostatnia pozycja na liście służy do filtracji zacieru czyli do oddzielania ziaren od brzeczki.
Nie obejdzie się także oczywiście bez butelek, chochli czy rurki fermentacyjnej. Przydatny jest również areometr lub cukromierz do badania stężenia cukrów w brzeczce.
Coś jeszcze? Dobrym dopełnieniem zestawu jest termometr ciekłokrystaliczny, który możemy przykleić na fermentor, aby precyzyjnie monitorować temperaturę w jakiej pracują drożdże.
W niektórych gotowych zestawach można też spotkać śrutownik, do rozdrobnienia słodu.
Jednak nie jest on konieczny, gdyż większość sklepów oferuje możliwość wykonania usługi za niewielką opłatą. Ostatnie o czym należy pomyśleć to chłodnica do chłodzenia brzeczki.
Na szczęście do tego może posłużyć chociażby wanna. Ewentualnie można kupić gotowy kompletny zestaw.
Specjalna chłodnica do chłodzenia brzeczki jest bardzo pomocna podczas warzenia piwa, ale nie jest konieczna. Zwykła wanna sprawdzi się wręcz doskonale #piwowarstwoDomowe
Całkiem fajnym dodatkiem do tego wszystkiego mogą być własne nalewaki do piwa. No bo kto by nie chciał mieć w domu własnego mini baru z dobrze schłodzonym piwem 🙂
Warzenie Piwa Krok po Kroku
1. Zacieranie – ześrutowany słód w proporcji 1 kg śruty na 3 litry wody doprowadzamy do temperatury około 65°C, ale zależy ona przede wszystkim od receptury na dane piwo.
2. Filtracja – jest to proces oddzielania pozostałego ziarna od brzeczki, w tym celu pomocny będzie wspomniany wcześniej filtrator.
3. Warzenie – dopiero teraz następuje właściwe warzenie brzeczki, w trakcie której na różnych etapach gotowania dodajemy chmiel na goryczkę, na aromat i na smak.
4. Chłodzenie – po zakończeniu gotowania należy schłodzić brzeczkę do około 20°C.
5. Dodawanie drożdży – po przelaniu brzeczki do fermentora dodajemy drożdże.
6. Fermentacja – najpierw następuje fermentacja burzliwa, która charakteryzuje się silnym pienieniem i trwa około tygodnia. Następnie możemy przejść do fermentacji cichej, do tego wymagane jest czyste naczynie, do którego zostanie przelane młode piwo. Drożdże powinny zostać na dnie pierwszego naczynia.
7. Rozlew – po zakończeniu fermentacji możemy przelać piwo do butelek wraz z glukozą lub ekstraktem słodowym w celu refermentacji (nagazowanie piwa), ale krok ten może się różnić w zależności od rodzaju piwa i jego receptury.
8. Leżakowanie – piwo przelane do butelek powinno leżakować kilka tygodni, zazwyczaj jest to od 3 do 4 tygodni, w chłodnym i zaciemnionym miejscu.
Następnie krok najbardziej wyczekiwany, a więc degustacja 🙂 smacznego!
Damian
Uczący się całe życie pasjonat chmielu i miłośnik stanu skrajnego wyczerpania.
Współzałożyciel strony szyszkachmielu.pl
