Jak Wygląda Uprawa Chmielu
Uprawa chmielu nie jest sprawą prostą. Z jednej strony jest to roślina bardzo ekspansywna, która potrafi rosnąć nawet w niesprzyjających warunkach, z niewielką ilością wody.
Z drugiej jednak strony uprawa chmielu to ciągłe wyzwania. Aby uprawa chmielu była opłacalna nie można jej puścić w tak zwany samopas.
W najlepszym wypadku dostaniemy co najwyżej chmielowy las.
A to nie do końca coś co byśmy chcieli jako chmielarze. Uprawiając chmiel chcemy, żeby był on wydajny i posiadał piękne chmielowe szyszki, pełne alfa-kwasów i aromatów.
Chcemy osiągnąć jak najlepszy rezultaty. Mówiąc inaczej, żeby nasze zbiory były jak najlepsze. A to wymaga bardzo dużo pracy. Od samego początku wzrostu chmiel wymaga ciągłej uwagi.
W sumie to bardzo podobnie jak z dzieckiem.
Jeśli chcemy, aby w okresie dorosłości nasze dziecko było jak najlepszym człowiekiem musimy zainwestować swój czas. Dla każdego chmielarza jego uprawa jest jego dzieckiem.
Dogląda go regularnie, nawozi, podlewa i opryskuje kiedy trzeba. Na tym jednak nie koniec, chmiel wymaga także innych czynności, o których opowiem w tym artykule.
Dowiesz się z niego jak uprawia się chmiel w Polsce.
Ale nie tylko, postaram się również przybliżyć jak wygląda uprawa w innych krajach na świecie. Głównie w Anglii oraz Stanach Zjednoczonych. Uprawa chmielu w Niemczech jest niemal identyczna jak w Polsce.
Dodatkowo, przeglądając niezmierzone pokłady internetu, natknąłem się na bardzo ciekawy tekst o tym jak kiedyś uprawiano chmiel. Zostawię linka w ostatniej części tego wpisu.
Całość jest po angielsku, ale warto zobaczyć chociażby ze względu na ryciny, fascynujące.
Ja ze swojej strony postaram się przytoczyć co najważniejsze i najciekawsze z tych zamierzchłych czasów uprawy chmielu.
Dobra, bez dalszych ceregieli, zaczynajmy!
Jak Uprawia się Chmiel w Polsce
W jakimkolwiek kraju byśmy nie byli uprawa chmielu zawsze zaczyna się od przygotowań. Zanim zaczniemy zbierać plony naszych starań, musimy zbudować plantację.
Przygotowanie Plantacji Chmielu
Zazwyczaj jest to pole w kształcie kwadratu lub prostokąta. Zanim jednak posadzimy pierwsze sadzonki chmielu, musimy mocno spulchnić ziemię. Odbywa się to poprzez głęboką orkę.
W wielu przypadkach nie obejdzie się również bez odchwaszczania.
Następnie wyznaczamy rzędy i stawiamy słupy. Muszą one być wkopane w ziemię na głębokość 100-120 cm. Po wykonaniu tej czynności możemy między słupami przeciągnąć drut o grubości 8 mm.
Odbywa się to na wysokości 6, a nawet częściej 7 metrów. Jest to tak zwana siatka, która posłuży nam do zaczepiania prowadników, po których będzie się wspinał chmiel.
Cała konstrukcja jest jeszcze na koniec zakotwiczona na brzegach, aby zapewnić stabilność.
Kiedy konstrukcja plantacji jest już przygotowana możemy przystąpić do nasadzania sadzonek. Mogą one pochodzić z naszej własnej szkółki, z uprzednio ukorzenionych sztobrów.
Ewentualnie sadzonki możemy pozyskać z Instytutu Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach. Na jeden hektar potrzeba około dwa i pół tysiąca sadzonek.
Prawdziwa zabawa zaczyna się kiedy chmiel zaczyna wzrastać.
Uprawa Chmielu
Wegetacja chmielu zaczyna się już kiedy średnia dobowa temperatura osiąga 5°C. I już wtedy wykonuje się pierwsze prace. Ziemia musi być odpowiednio spulchniona oraz odchwaszczona, zeszłoroczne pędy usunięte.
Zabiegi spulchniania i odchwaszczania są wykonywane regularnie jak chmiel wzrasta. Kiedy pędy osiągną 50-60 cm możemy je zacząć naprowadzać na przewodniki.
Jest to praca całkowicie manualna.
Nie możemy tutaj skorzystać z pomocy żadnej maszyny, muszą to robić ludzie.
Na jednym prowadniku nakręcamy po 3 pędy. Czynność ta musi się odbywać zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W przeciwnym wypadku chmielu się odkręci.
Pozostałe pędy usuwamy, aby nie pobierały one wody oraz wartości odżywczych naszym głównym pędom. To na nich i na ich rozwoju zależy nam najbardziej.
Później w miarę jak chmiel wzrasta należy go dokręcać.
Podczas nakręcania oraz dokręcania chmielu należy bardzo uważać, aby nie złamać pędu, a przy tym czubka wzrostu. Kiedy chmiel osiągnie już kilka metrów należy pozbyć się liści oraz pędów bocznych.
Co najmniej do wysokości około 100 cm, ale może to być nawet wyżej. Na takiej wysokości praktycznie wcale nie pojawiają się szyszki. W ten sposób plony będą dorodniejsze.
Wszystkie te czynności wykonujemy ręcznie, najlepiej gdy jest to stała ekipa.
Uprawa chmielu wiąże się z ogromem ręcznej pracy. Oczywiście są maszyny rolnicze, które dużo ułatwiają, ale niektóre czynności muszą zostać wykonane ręcznie, jak na przykład nakręcanie pędów na prowadniki. #chmiel #uprawaChmielu
Zbiory Chmielu
Na pierwsze zbiory po założeniu plantacji trzeba czekać dwa lata. Pierwszy zbiór jest najmniejszy i wynosi około 80% średniej uprawy. Następne lata to kolejno 110% i 105%.
Od piątego roku wydajność się stabilizuje i wynosi 100%. Chmiel zbiera się zazwyczaj pod koniec sierpnia, ale jego dojrzałość zazwyczaj ocenia się po wyglądzie.
Szyszki chmielu oddzielane są od łodygi w specjalnej maszynie.
Końcowym etapem zbiorów jest suszenie. Podczas tego procesu temperatura powinna oscylować na poziomie 63°C. Najlepiej, żeby ta temperatura była stała.
Chmiel to niszowa uprawa.
Założenie i utrzymanie plantacji wymaga bardzo dużo pracy. Dodatkowo potrzebne są raczej spore nakłady finansowe. Jest to zdecydowanie jedna z najbardziej wymagających upraw.
Uprawa chmielu nie funkcjonuje w modelu posadź-zapomnij-zbierz. Utrzymanie plantacji chmielu wymaga wielu godzin ciężkiej pracy, obserwacji oraz specjalistycznej wiedzy.
Jak Uprawia się Chmiel w Różnych Krajach
Uprawa chmielu w innych krajach na świecie nie odbiega znacząco od tego jak uprawia się chmiel w Polsce. Rozczarowany? Rozczarowana? Domyślam się, ale będzie kilka ciekawostek.
Plantacje chmielu na całym świecie wyglądają podobnie, ale są pewne subtelne różnice.
Najbardziej zbliżony sposób uprawy oraz całego procesu istnieje w Niemczech oraz Czechach. Te trzy kraje uprawiają chmiel w praktycznie bliźniaczo podobny sposób.
Wynika to oczywiście z bliskiego sąsiedztwa. Z przykrością jednak muszę stwierdzić, że to Niemcy jako największy producent chmielu w Europie wyznacza standardy.
Chociaż i Polakom nie brakuje dobrych pomysłów.
Nieco inaczej wygląda uprawa chmielu w Stanach Zjednoczonych. Wynika to jednak przede wszystkim z wykorzystywanego prowadnika wykonanego z… włókna kokosowego!
A także sposobu w jaki dokonywana jest zbiórka polegająca na odcinaniu dojrzałych krzaków z wieży przy samej siatce. W Europie zazwyczaj odbywa się poprzez zrywanie krzaków.
Tak czy inaczej, najbardziej unikatowy sposób uprawy chmielu posiadają Brytyjczycy.
No bo któż by inny jak nie oni. Powoli zaczyna się to zmieniać, ale bardzo wiele brytyjskich plantacji chmielu jest dużo niższych niż standardowe europejskie plantacje chmielu.
W rezultacie zbiórka chmielu wygląda również zgoła inaczej. Odbywa się ona przy pomocy maszyny, która obrywa szyszki z krzaków chmielu.
Ciężko to wytłumaczyć, zobacz sam.
Musisz przyznać, że wygląda to dosyć niezwykle.
Uprawa chmielu w ten sposób ma oczywiście pewne korzyści. Jak było wyjaśnione w tym filmie, nie roślina jest usuwana, ale na żywo zbierane są wyłącznie szyszki.
W porównaniu do metody opisanej wyżej oszczędza to naprawdę sporo czasu na wiosnę, kiedy chmiel wymaga naprowadzenia i usunięcia zbędnych pędów oraz liści.
Jak Kiedyś Uprawiano Chmiel
Na sam koniec prawdziwa perełka. Kopia książki z 1919 roku opisująca jak uprawiano i zbierano chmiel w dawnych czasach. Nie będę przytaczał zbyt wiele.
Same ryciny mówią bardzo dużo i tylko dla nich samych warto przejrzeć tę książkę.
Co ciekawe to oprócz automatyzacji w technice uprawy chmielu nie zmieniło się aż tak wiele. Oczywiście, mamy lepszy sprzęt, nawozy, opryski oraz głębszą wiedzę.
Mimo wszystko podstawy jak odpowiednia konstrukcja oraz nakręcanie chmielu pozostały te same. Można powiedzieć, że ten angielski sposób, opisany w poprzedniej części, najbardziej przypomina te dawne czasy.
Z tą różnicą, że wtedy wszystko musiało być wykonywane ręcznie.
Łącznie ze zbiorami chmielu. Szyszki obrywano bezpośrednio z krzaka i wrzucano do wielkich koszy. Ciekawostką może być także mycie chmielu w celu pozbycia się insektów. Z pomocą mydła.
Chmiel po zbiorach suszono i pakowano do wielkich worków, które w Polsce są ciągle bardzo często wykorzystywane. Do zmieszczenia jak największej ilości suszu używano prasy.
To fascynujące jak przez wieki sztuka uprawy chmielu podlega ewolucji, nie rewolucji.
Damian
Uczący się całe życie pasjonat chmielu i miłośnik stanu skrajnego wyczerpania.
Współzałożyciel strony szyszkachmielu.pl
